Ողջույն, Ես Արա Մխոյանն եմ, գրում եմ Ձեզ ԱՄՆ-ի Միներվա համալսարանից: Հայաստանից բացի ապրել և սովորել եմ 6 տարբեր երկրներում, բայց ինչպես յուրաքանչյուր ճանապարհ` սկիզբ ունի, իմը սկսվեց հենց ՀԱՊՀ Երևանի ավագ դպրոցից:
2015 թվականին, երբ ես ավարտեցի միջնակարգ դպրոցը, ծնողներս ավագ դպրոց էին փնտրում` իմ և քրոջս համար: ՀԱՊՀ Ավագ դպրոցը մեր առաջին ընտրություններից մեկն էր: Երբ մենք առաջին անգամ այցելեցինք դպրոց, այն տեսնելու և խորհրդատվություն ստանալու համար, ես և քույրս այնքան էլ ոգևորված չէինք, բայց այն պահին, երբ տեսա նոր ձևավորված համակարգչային լաբորատորիան՝ 3-րդ հարկում, ես հասկացա, թե որքան առաջադեմ կարող է լինել այս դպրոցը. չէի սխալվում: Այցելությունից հետո մայրս կարիք չուներ շատ համոզելու. փոխարենը միաձայն որոշեցինք, որ ես և քույրս ընդունելության քննություն ենք հանձնելու: Քննության արդյունքները շուտով հրապարակվեցին, և մենք երկուսս էլ գնացինք տուն՝ վայելելու ամառվա մնացած մասը՝ իմանալով, որ սեպտեմբերին կվերադառնանք մեր նոր դպրոց:
Հիմնական բաները, որ գրավեցին ինձ այս դպրոցում, հմուտ ուսուցչական կազմն էր, արտադասարանական նախագծերը և այլ կազմակերպությունների հետ ներգրավվածությունը: Գիտակցելով այսքանը և իմանալով, որ ուզում եմ ավագ դպրոցից հետո սովորել արտերկրում, ես շատ նպատակաուղղված էի ծախսում իմ ժամանակը և մեծ ուշադրություն դարձնում երեք հիմնական կողմերին՝ ակադեմիական գիտելիքների, մասնագիտական զարգացման և քաղաքացիական ներգրավվածության։
Սկզբում ակադեմիական դասընթացները բարդ էին։ Հիշում եմ, որ դժվարանում էի մաթեմատիկայի որոշ խնդիրներից և ցանկանում էի փոխել իմ մասնագիտական ուղղությունը, բայց դպրոցի ղեկավարության շնորհիվ ես մնացի նույն դասարանում: Ավագ դպրոցում սովորելու երեք տարիների ընթացքում կարողացա ստանալ մաթեմատիկայի և ֆիզիկայի խորացված գիտելիքներ: Դասախոսներ Ս. Եպիսկոպոսյանը և Ա. Մուրադյանը առանցքային դեր խաղացին իմ ակադեմիական ճանապարհի վրա՝ նրանք միշտ պատասխանում էին դասընկերնրիս ու իմ բոլոր հարցերին, ցույց էին տալիս անհավանական աջակցություն և մեզ առաջարկում էին ավելի դժվար խնդիրներ։
Բացի մաթեմատիկայի և ֆիզիկայի դասընթացներից, դպրոցն ուներ շատ յուրահատուկ ակադեմիական կառուցվածք, և մեզ առաջարկում էր Ծրագրավորման և Տեղեկատվական Տեխնոլոգիաների լրացուցիչ դասընթացներ: Ծրագրավորման դասին մենք օգտագործում էինք C++ ծրագրավորման լեզուն և վարժեցնում մեր մտածողությունը ավելի ալգորիթմական խնդիրների լուծման ուղղությամբ: Նման մտածելակերպի ձևավորումը ավելի վաղ ուսման և կարիերայի ընթացքում կարևոր քայլ է. հատկապես այն ուսանողների համար, ովքեր պատրաստվում են սովորել համակարգչային գիտություն: Վերջապես, ուսումնական ծրագիրը ներառում էր նոր ՏՏ դասընթացի փորձարկում, որը մեզ սովորեցրեց մեր ժամանակակից բջջային և անալոգային կապերի հիմքում ընկած հիմնական տեխնոլոգիաների մասին:
Իմ դպրոցի կապերն ու արտադասարանական գործունեությունը ևս մեկ հնարավորություն էին ինձ համար սովորելու և զարգացնելու նոր հմտություններ: Նախ, Ռոբոտաշինության ակումբը մեզ համար հիանալի վայր էր ռոբոտներ կառուցելու, ծրագրավորելու, խաղալու, սովորելու և փորձարկելու համար: Կախված հետաքրքրություններից և հմտություններից, մեզանից ոմանք կենտրոնացան ավելի ծրագրավորման ասպեկտների վրա, մինչդեռ մյուսներն աշխատում էին ինժեներական կողմի վրա. այսպես մենք սովորեցինք աշխատել թիմում: Ես հիշում եմ, որ մեր կառուցած ռոբոտներից մեկը աղբահանության, տարանջատման և վերամշակման մոդել էր, որը ներկայացրեցինք Ռոբոտների Միջազգային Օլիմպիադայի ազգային փուլում: Բացի զվարճանալուց, մենք մտածում էինք ռոբոտների միջոցով լուծել գլոբալ տաքացման մեծ խնդիրը: Ես և իմ ընկերներից ոմանք նույնպես գրանցվել էինք լրացուցիչ դասերի գործընկեր Քվանտ դպրոցում՝ սովորելու, թե ինչպես պատրաստել հրթիռներ: Այս ծրագիրը ընդլայնեց մեր կապերը և բացեց նոր հնարավորություններ, օրինակ՝ զրուցել իրական ռուս տիեզերագնացի հետ:
Դպրոցի քաղաքացիական ներգրավվածությունը ևս մեկ հնարավորություն էր ինձ նման ուսանողների համար ունենալու ավելի հասարակական ներգրավվածություն: Որոշ ձեռքբերումներ, որոնք ես և իմ ընկերները ունեցանք, ներառում էին ՏՏ լավագույն ուսանողի նախագահական մրցանակը, մենք մեր պատվիրակությունն ունեցանք Եվրոպական Երիտասարդական Պարլամանետի համաժողովներից մեկում և հաքաթոնում կազմակերպված խոշոր ընկերությունների կողմից, ինչպիսիք են Microsoft-ը Վանաձորում և Ծաղկաձորում: Ոչ բոլոր ավագ դպրոցներն ունեն նման նախաձեռնությունների մասնակից լինելու արտոնություն, և դպրոցի թիմում լինելը մեծ պատիվ էր: Մեր փոխտնօրեն Ն. Համբարձումյանը միշտ հետևում էր տարածաշրջանում տեղի ունեցող յուրաքանչյուր մրցույթին, իրադարձությաններին, համաժողովներին և խրախուսում մեր մասնակցությունը: Այս կերպ մենք ոչ միայն սովորեցինք և մշակեցինք օգտակար ապրանքներ, այլև նոր կապեր հաստատեցինք մեր ոլորտի մասնագետների հետ:
Բացի դպրոցից, ներգրավված էի նաև այլ կազմակերպությունների և նախագծերի մեջ: Ավագ դպրոցում սովորելու ընթացքում ես շատ եմ կամավոր աշխատել Երևանում և մարզերում, մասնակցել եմ Ավստրիայում անցկացվող կոնֆերանսի որպես Էրազմուս+ ծրագրի մաս, և ԱՄՆ դեսպանատան լիարժեք կրթաթոշակով 2017 թվականի ամառս անցկացրել եմ ԱՄՆ-ում՝ սովորելով համայնքային քոլեջում: Տարիներ շարունակ աշխատել եմ նաև EducationUSA Հայաստանյան գրասենյակի հետ, և երբ ժամանակն էր դիմել ԱՄՆ տարբեր բուհեր Միներվան այն եզակի համալսարաններից էր, որն ուներ մանկավարժական մոդերն մոտեցում կրթությանը, և հավաքում էր ուսանողներին ամբողջ աշխարհից՝ ընդամենը 1,2% ընդունելության հավանականությամբ:
Միներվա ընդունվելուց հետո խորհրդակցեցի իմ մենթորների և դպրոցի հետ, և որոշեցի ընդունել ուսման հրավերը: Իմ առաջին տարին անցկացրել եմ Կալիֆորնիա նահանգի` Սան Ֆրանցիսկո քաղաքում, մասնակցելով ընդհանուր կրթության դասընթացներին և ավելի շատ մտածելով իմ կարիերայի ուղու մասին: Սան Ֆրանցիսկոյում նաև ներգրավված էի տարբեր կազմակերպություններում, ես և 3 դասընկերներս կազմակերպեցինք Սիլիկոնային հովտի Արհեստական Ինտելեկտի մեծ կոնֆերանս համալսարանիս աջակցությամբ: Իմ երկրորդ կուրսի առաջին կիսամյակի ընթացքում ես գնացի Սեուլ՝ Կորեա, և աշխատելով տեղական ընկերության հետ մեքենաների ճանաչման հավելվածի մշակման վրա, համալսարանում սկսեցի վերցնել խորը համակարգչային գիտության դասեր: Անցկացրեցի իմ հաջորդ կիսամյակը Հնդկաստանի` Հայդերաբադ քաղաքում, և այստեղ որոշեցի ընդլայնել իմ ընտրած ոլորտը` ավելացնելով բիզնես մասնագիտությունը: Հնդկաստանում ես նաև աշխատեցի տեղացի ֆերմերների հետ և փորձեցի օպտիմալացնել նրանց նպատակակետային ուղիները: Դրանից հետո տեղափոխվեցի Լոնդոն՝ Մեծ Բրիտանիա, և մինչ շարունակում էի համակարգչային գիտության և բիզնեսի դասերը, ես աշխատում էի տեղական ընկերության հետ, որն օգնում է փախստականներին սովորել ծրագրավորում Լոնդոնում: Մասնագիտական աճի համար վերադարձա Սան Ֆրանցիսկո, ևս մեկ կիսամյակ անցկացրեցի այստեղ: Իսկ ամռանը աշխատում էի երկու խոշոր ընկերությունների հետ՝ որպես ծրագրային ապահովման ինժեներ: Ես աշխատում էի Splunk-ի հետ, որը տվյալների մեծ ընկերություն է, և Viasat-ի հետ, որը արբանյակային ինտերնետ էր տրամադրում ԱՄՆ կառավարությանը, բանակին և ինքնաթիռներին: Սկսեցի իմ վերջին տարին Բեռլինում՝ Գերմանիա, և ավարտելով իմ բուն մասնագիտական դասընթացները, սկսեցի աշխատել իմ ավարտական թեզի վրա, որը ծրագիր է, որն օգնում է ընկերություններին ավելի լավ կազմակերպել իրենց ծրագրային ապահովման ճարտարագիտության թիմերը: Բեռլինից հետո վերադարձա Սան Ֆրանցիսկո և ավարտեցի Minerva-ն նոր փորձով, հմտություններով և գաղափարներով: Առաջ շարժվելով՝ ես կաշխատեմ որպես ծրագրային ապահովման ինժեներ մի ընկերությունում, որը տրամադրում է հեռարձակային կապի ծառայություններ ԱՄՆ-ում և Եվրոպայում ինքնաթիռներին. այնպես որ, հաջորդ անգամ, երբ ինքնաթիռում միանաք ինտերնետին, հիշեք ինձ ։
Իմ ճանապարհի ամեն քայլը միտումնավոր էր տանում այնտեղ, որտեղ ես հիմա եմ: Ես անհամբեր սպասում եմ տեսնելու, թե ինչ է սպասվում ինձ ապագայում, բայց այս ամենը հնարավոր չէր լինի առանց իմ ուսուցիչների, ընկերների, դպրոցի և բոլոր մյուս ընկերությունների, որոնց հետ աշխատել եմ: Եվ այդ ամենի համար` Ես Շնորհակալ եմ: